De gemeente beschikt over voldoende liquide middelen en een stabiele toegang tot financiering. Er is veel onzekerheid over de rentestand van nieuwe leningen, zie daarvoor de rentevisie. De risico's voor de totale rentelasten zijn beperkt door de beperkte financieringsbehoefte, deze bevinden zich binnen de wettelijke normen. Ook is dit risico onderdeel van de weerstandsparagraaf.

Financieringsstrategie

Gegeven de doelstellingen van het Treasurystatuut worden alleen nieuwe langlopende leningen aangetrokken als er een concrete financieringsbehoefte is. Dit wordt gedurende het jaar gemonitord. Tijdelijke financieringsbehoefte wordt opgevangen met de rekening-courant ter hoogte van €28 miljoen en de mogelijkheid kort lopende leningen af te sluiten.

Rentevisie

De rente op de kapitaalmarkt wordt bepaald door vraag en aanbod die worden beïnvloed door verschillende ontwikkelingen, waaronder de inflatieverwachting, het beleid van de Europese Centrale Bank (ECB) en de kredietwaardigheid van de Nederlandse overheid ten opzichte van andere landen. Deze rentevisie is gebaseerd op recente analyses van ING en ABN-Amrobank.

• De macro-economische situatie en inflatieverwachting: De economie was in 2023 in een lichte recessie. In de eurozone is de economie de laatste 4 kwartalen nauwelijks gegroeid en in het derde kwartaal van 2023 met 0,1% gekrompen. Daarnaast is de inflatie sterk gedaald (op Europees niveau van 10,6% in oktober 2022 naar 2,9% in oktober 2023). De inflatieverwachting is voorzichtig positief. De ECB verwacht eind 2025 in de buurt van de 2% streefwaarde voor de eurozone uit te komen. De kerninflatie is nog relatief hoog, wat duidt op een langere periode met hoge kapitaalmarktrentes. De kerninflatie wordt niet beïnvloed door sterk volatiele producten als energie en voedsel, waardoor deze inflatie een betere voorspelling is voor de toekomstige inflatie.
• Het beleid van de ECB: De ECB heeft een reeks renteverhogingen doorgevoerd, sinds juli 2022 is de belangrijkste beleidsrente in tien opeenvolgende stappen met 4,5%-punt verhoogd. De laatste verhoging was eind september 2023. De ECB zal naar verwachting de rente tot juni 2024 op het huidige niveau houden. Bij een aanhoudend zwakke (afgekoelde) economie en afnemende inflatie zal de beleidsrente weer verlaagd worden.
• Kredietwaardigheid van de Nederlandse overheid ten opzichte van andere landen: De kredietwaardigheid van de gemeente is hoog en wij verwachten hierin geen veranderingen.
• Algemene kapitaalmarktliquiditeit en vertrouwen: De algemene kapitaalliquiditeit en het vertrouwen (in het eurogebied) kent op dit moment geen bijzonderheden.
• Overige invloeden, geopolitieke spanningen of politieke onzekerheden: De politieke en economische onzekerheden zijn blijvend hoog, met mogelijk negatieve gevolgen voor de inflatie en rente. Zo heeft in de Verenigde Staten een sterk gestegen staatsschuld waar zorgen over de houdbaarheid van de overheidsfinanciën in het derde kwartaal van 2023 geleid heeft tot hogere rente op de kapitaalmarkt. Ook de aanhoudend hoge staatsschuld van sommige landen in de eurozone kan bij een hogere rente tot problemen leiden die invloed hebben op de kapitaal- en geldmarkten.  

Conclusie

De rente die gemeenten betalen is het afgelopen jaar gestegen van 2,6% eind 2022 naar 3,7% in oktober 2023 en in februari 2024 gedaald naar 2,9%. De vooruitzichten zijn positief, de kans op een stabiele rente in het komende jaar is hoog. In de begroting 2024 houden we rekening met een rente van 3,5% voor nieuwe leningen en in weerstandsvermogen met het risico dat deze rente verder stijgt.

Langlopende geldleningen (> 1 jaar)
De omvang van de langlopende leningenportefeuille tot 31 december 2023 is opgenomen in de volgende tabel. De liquiditeitspositie is dit jaar positiever dan geraamd, onder andere door meevallers in het gemeentefonds. Hierdoor is de geraamde nieuwe lening niet nodig geweest.

De gemeente beschikt over een rekening-courant kredietfaciliteit met een maximum van €28 miljoen. Deze wordt gebruikt om schommelingen in het rekeningsaldo op te vangen en is in het afgelopen jaar toereikend geweest. Er zijn geen andere kortlopende schulden.