In 2023 is verder uitvoering gegeven aan het bestuursakkoord 'Dichtbij, Betrokken & Bevlogen' waarmee we bouwen aan het prachtige sociale en fysieke bouwwerk dat onze stad Deventer is met haar evenzo prachtige en diverse dorpen. Daarbij hebben we verder gewerkt aan de volgende opgaven en ambities:

1. Samen maken we Deventer
2. Fijn wonen en leven
3. Iedereen doet ertoe
4. Een duurzame toekomst

Samen maken we Deventer

De ambitie om een open bestuurscultuur te hanteren geven we uitvoering bij de grote opgaven waarvoor we staan. We willen inwoners beter betrekken bij besluiten over de eigen leefomgeving of levenssfeer en hebben daarbij extra aandacht voor jongeren en groepen die minder makkelijk van zich laten horen. In 2023 heeft de gemeenteraad het Participatiebeleid en de Participatieverordening vastgesteld. Deze stukken geven richting aan de doelstellingen en de vorm van participatie die wordt toegepast bij een besluit. In 2023 is ook de zogenaamde Initiatieftafel opgestart om initiatieven die vanuit bewoners komen op een goede en effectieve manier door de organisatie te geleiden. Bewoners weten op deze manier snel waar ze aan toe zijn en kunnen aan de slag.

Daarnaast is in 2023 gestart met de organisatie van een Burgerberaad met Klimaat als onderwerp. In maart 2023 zijn de gecombineerde Provinciale Staten- en Waterschapsverkiezingen georganiseerd en is het traject van stemlocaties, tellen en communicatie goed verlopen. Op basis van de uitgevoerde evaluatie van de Tweede Kamerverkiezingen in november 2023 en de motie van de raad over de verkiezingsborden wordt het draaiboek voor volgende verkiezingen aangescherpt.

Fijn wonen en leven

De ambitie 'arbeidsmarkt versterken en verjongen' is een veelomvattende en omvangrijke ambitie. Daar komt veel bij kijken en is een ambitie die stap voor stap gerealiseerd gaat worden. Het gaat immers niet alleen over woningbouw van naar schatting 11.000 woningen tot 2035 en alle ruimtelijke ontwikkelingen om dit mogelijk te maken. Het gaat ook om een economisch beleid waarin we inzetten op voldoende en aantrekkelijke werklocaties en uitbreiding van ondernemersdienstverlening, extra arbeidskrachten, een beleid om mobiliteit op de arbeidsmarkt te vergroten en om een goede aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt. In 2023 zijn er 477 woningen opgeleverd. Dat is meer dan het langjarig Deventer gemiddelde van 300 woningen. Een mooi aantal dat bijdraagt aan de woningbehoefte. Verder is er ook voor ongeveer 500 woningen een bestemmingsplan onherroepelijk geworden in 2023 waardoor de harde planvoorraad op 1900 woningen blijft staan.

In de routekaart 'Wonen en ruimte stad Deventer' is de ambitie voor de woningbouw vastgelegd en zijn mogelijke woningbouwlocaties in beeld gebracht. Samen met ondernemers en onderwijsinstellingen wordt de Human Capital Agenda uitgevoerd om voor de Deventer tekortsectoren de arbeidsmarkt te versterken. Ook worden activiteiten uitgevoerd die bijdragen aan de aantrekkelijkheid van Deventer voor jongeren.
Om verdergaand te kunnen verstedelijken, moet de verkeersinfrastructuur in en om Deventer duurzaam mee-ontwikkelen. Daar worden onder andere de versnellingsgelden vanuit het Rijk voor ingezet. Afgelopen jaar is het plan van aanpak voor de herijking van de hoofdwegenstructuur vastgesteld.

Deventer had afgelopen jaar te maken met een hoge waterstand van de IJssel, waardoor een deel van de Wellekade onder water kwam te staan. De waterstand werd nauwkeurig in de gaten gehouden en er zijn diverse maatregelen getroffen en een noodplan voorbereid. Deventer kreeg veel internationale media-aandacht voor het hoog water. Ook dankzij de maatregelen die zijn getroffen met het project Ruimte voor de rivier en adequaat optreden vanuit de gemeentelijke organisatie kon een hoogwatercrisis zoals in 1995 het geval was voorkomen worden. Verder is een plan van aanpak opgesteld om tot een Visie Landelijk Gebied te komen.

Eind 2023 heeft de raad ingestemd met het plan om het Burgerweeshuis en de Schouwburg samen onder één dak te brengen. Daarnaast is een start gemaakt met het opstellen van een Cultuurvisie.

Iedereen doet ertoe

We hebben het afgelopen jaar verder geïnvesteerd in de sociale infrastructuur van buurten en dorpen met het plan van aanpak toekomstbestendige wijken vanuit de gedachte dat iedereen moet kunnen deelnemen aan de samenleving. Een goede sociale basisinfrastructuur is van belang om de beweging te stimuleren van individuele naar algemene voorzieningen en positieve gezondheid te bevorderen. We zetten in op goede voorzieningen, preventie, het bemiddelen naar werk, de inburgering van nieuwkomers en voeren het nieuwe minimabeleid uit. Daarnaast is een belangrijke stap gezet om de integrale toegang te versterken om ervoor te zorgen inwoners die het nodig hebben te kunnen ondersteunen en activeren naar werk. We hebben ook een spoorboekje opgesteld om de woon- en zorgopgaven die zich de komende jaren voordoen het hoofd te bieden. Ook is uitvoering gegeven aan het plan van aanpak voor kwetsbare jongeren.

Vanuit de wettelijke zorgplicht van de gemeente om te zorgen voor voldoende en adequate schoolgebouwen is in 2023 uitvoering gegeven aan het jaarlijkse programma en overzicht onderwijshuisvesting 2023. De uitbreiding van het kindcentrum Rivierenwijk en de aanpassing van Slingerbos in verband van medegebruik door De Zonnewijzer zijn hiermee gerealiseerd. Ook zijn in 2023 de nieuwbouw van de Marke Zuid, de Sancta Maria-school en de nieuwbouw voor de VSO Deventer verder voorbereid. Er zijn toekomstscenario’s opgesteld voor de Zwaluwenburg die nader worden onderzocht. Daarnaast is samen met schoolbesturen en opvangpartners gewerkt aan een Integraal Huisvestingsplan (IHP) dat ter vaststelling is aangeboden aan de raad: Goed onderwijs vraagt om een goed schoolgebouw. Het is een plan voor de langere termijn waarin de school als ontmoetingsplek in de wijk, kwaliteit, gezonde en duurzame gebouwen en sterke samenwerking tussen gemeente en schoolbesturen centraal staat.

Een duurzame toekomst

Onze energievoorziening gaat rigoureus veranderen. We nemen geleidelijk afstand van fossiele brandstoffen en daar moeten nieuwe energiebronnen, zoals zon, wind, aardwarmte, warmte uit rioolwater en groen gas, voor in de plaats komen. Het verminderen van het gebruik van fossiele brandstoffen leidt tot minder CO₂-uitstoot en dat is de belangrijkste maatregel om opwarming van de aarde tegen te gaan. Medio 2023 werd duidelijk dat de provincie Overijssel een sturende rol ging nemen ten aanzien van de opwek van zonne- en windenergie. Het provinciale beleid richt zich op beperking van het aantal zonneparken en het aanwijzen van gebieden voor clusters van windmolens. Op Deventer grondgebied betreft dat een zone aan weerszijden van de A1.

De energietransitie leidt tot een snelle en grote stijging van het stroomgebruik, met name voor verwarming en mobiliteit. In de loop van 2023 werd duidelijk dat ons Nederlandse stroomnet hier absoluut niet op is berekend, met snel toenemende problemen van netcongestie tot gevolg. Het aansluiten van nieuwe gebouwen op het stroomnet en levering van door zon opgewekte stroom aan het net is niet vanzelfsprekend. Hoewel de netbeheerders, voornamelijk Tennet en Enexis, verantwoordelijk zijn voor verzwaren van het stroomnet, speelt ook de gemeente daarin een belangrijke rol. In de laatste maanden van 2023 is voortvarend gestart met het organiseren en uitvoeren van alle gemeentelijke werkzaamheden op het gebied van netcongestie.

De problemen met netcongestie hebben het belang en de urgentie van het nadenken over onze toekomstige energievoorziening vergroot. In 2023 is de nieuwe Deventer Energievisie en een bijbehorende Uitvoeringsagenda opgesteld. Daaruit blijkt dat de energietransitie alleen kan worden gerealiseerd in samenwerking met inwoners, bedrijven en instellingen. Zo is in verschillende wijken gewerkt aan verduurzaming van woningen en het tegengaan van energiearmoede. Daarbij is gebruik gemaakt van verschillende instrumenten zoals Deventer Helpt Isoleren, Kleintje Duurzaam, energiecoaches, collectieve inkoopacties en energietoeslag. Een groot warmteproject is het Slim Warmtenet Zandweerd. Voor bedrijven is er in samenwerking met het DEP onderzoek gedaan naar een toekomstbestendige energievoorziening op bedrijventerreinen. Met name energiehubs en het gebruik van waterstof kunnen dat mogelijk maken.

In 2023 is verder geïnvesteerd in het Datagedreven Werken. Onze Digital Twin wordt meer en meer gebruikt bij complexe beleidsvraagstukken, zoals klimaatadaptatie, netcongestie en het gebruik van de ondergrond. We hebben als gemeente in 2023 de nationale GIS Impact Award gewonnen voor onze prestatie op gebied van geografische informatie met de Digital Twin. We zijn eveneens gestart om ook een Digital Twin van de ondergrond te gaan maken om zo ook beter bodem- en watergestuurd te kunnen gaan werken.