Bij de belastingen staat de budgettaire functie voorop. De trendmatige stijging van de onroerende- en roerende-zaakbelastingen bedraagt in 2023 op basis van eerdere besluiten 3%. Uitgangspunt is dat de gemiddelde waarde-schommelingen worden geneutraliseerd in de tarieven (exclusief groei van het bestand).

Door het karakter van de rechten als bestemmingsheffing is er een duidelijke relatie tussen de opbrengst van de rechten en de kosten van de door de gemeente te leveren tegenprestatie. Beleidsuitgangspunt is om die reden de kostendekkendheid van de betrokken tegenprestatie, in dit geval het overheidsproduct. De kostendekkendheid bepaalt in principe het in rekening te brengen tarief.

Binnen strikte regels mag de meeropbrengst van de ene heffing echter worden gebruikt voor de dekking van andere kosten. Voorwaarden zijn dat we rekening houden met aspecten als het verbod op willekeur, het evenredigheidsbeginsel, het gelijkheidsbeginsel, de gevolgen van de invoering van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) en de Europese Dienstenrichtlijn. Dit is niet toegestaan als het gaat om de afvalstoffenheffing of de rioolheffing.

Het beleid is dat tarieven zo veel mogelijk kostendekkend zijn. In een aantal gevallen is dat structureel niet mogelijk. De infrastructurele kosten van bruggen en kades zijn bijvoorbeeld zo hoog dat het niet haalbaar is de kosten in zijn geheel te verhalen op de gebruikers van de haven.
Ook voor de begraafplaatsen geldt dat de inkomsten de kosten niet geheel dekken. Voor overige leges geldt dat deze niet kostendekkend zijn. Weliswaar zijn er onderlinge verschillen in kostendekkendheid tussen de verschillende producten uit de legesverordening, maar bezien over de hele legesverordening is sprake van minder opbrengsten dan kosten.

Het kwijtscheldingsbeleid is vastgelegd in de Leidraad invordering. De hierin gestelde criteria zijn afgeleid van de regelgeving van het Rijk. Kwijtschelding is onder andere mogelijk voor onroerende-zaakbelasting, afvalstoffenheffing en rioolheffing. In verband met het afschaffen van de hondenbelasting zijn de kwijtscheldingen nagenoeg nihil.

Voor 2023 is er €1.527.000 (2022: €1.527.000) begroot aan belasting kwijtscheldingen voor met name de afvalstoffenheffing en het rioolrecht. Werkelijk is er over 2023 €1.297.632 (2022: €1.342.756) aan belastinggelden kwijtgescholden; een daling van 3,4% ten opzichte van 2022.

De tariefaanpassingen 2023 leiden voor wat betreft de belangrijkste tarieven tot het volgende beeld:

¹) Dit betreft het tarief voor de ‘modelaanslag’ van het basistarief met het gemiddeld aantal van 6 ledigingen. Per huishouden kan het tarief verschillen, afhankelijk van het aantal aanbiedingen per jaar. Na afloop van het jaar worden de daadwerkelijke ledigingen opgelegd. Hoe minder afval, hoe lager de aanslag.

De geraamde opbrengst 2023 ad €256.733 is in 2023 verhoogd met €158.000, waarvan €100.000 structureel. Totaal geraamde opbrengst 2023 komt daarmee uit op €414.733. De heffing vanuit de toeristenbelasting maakt fondsvorming (binnenstad, cultuur, kunstregeling, evenementenbeleid) mogelijk.

De begrote belastingen 2023 zijn bij zowel de eerste als de derde kwartaalrapportage 2023 verhoogd van totaal €30.328.063 naar €30.800.827. Oorzaken hiervan zijn toename van het areaal met €172.000 en hogere opbrengst van €300.000 bij de courante niet-woningen.

De roerende-zaakbelasting wordt vooral geheven over woonwagens en woonboten. Het tarief is gelijk aan het tarief van de OZB. De werkelijke opbrengst is iets lager dan begroot. De waardering van de roerende zaken verloopt via de landelijke taxatiewijzer. Zodoende is de waardering uniform.

De heffing van parkeerbelastingen bestaat uit twee onderdelen: de parkeeropbrengsten (vergunningen en betaald parkeren) en de parkeerovertredingen (foutparkeerders). Volgens het Meerjarenperspectief Parkeren indexeren wij de parkeertarieven met het gemiddelde percentage voor lonen en prijzen.

Deze belastingen worden geheven voor het hebben van voorwerpen onder of boven, voor openbaar gebruik bestemde, gemeentegrond, maar ook voor de vergunning voor ingebruikname van gemeentelijke gronden. Onder de precariobelasting vallen ook de marktgelden. Bij de derde kwartaalrapportage 2023 zijn de verwachte opbrengsten voor precariobelasting met €30.000 verhoogd.

De begrote opbrengst 2023 ad €256.733 is in 2023 verhoogd met €158.000, waarvan €100.000 structureel. Totaal geraamde opbrengst 2023 komt daarmee uit op €414.733. De heffing vanuit de toeristenbelasting maakt fondsvorming (binnenstad, cultuur, kunstregeling, evenementenbeleid) mogelijk.

Bij de derde kwartaalrapportage 2023 zijn de bouwlegesopbrengsten met €0,4 miljoen naar boven bijgesteld als gevolg van de hoeveelheid aanvragen Omgevingsvergunning Bouw. Ondanks deze bijstelling is er €0,55 miljoen aan meeropbrengsten ontvangen. De overschrijding van de begrote baten wordt hoofdzakelijk veroorzaak doordat er in het vierde kwartaal een fors aantal meer bouwaanvragen zijn verwerkt en daarmee meer bouwleges zijn ontvangen. Veel initiatiefnemers wilden hun bouwaanvraag nog graag verwerkt hebben, voorafgaand aan de inwerkingtreding van de nieuwe Omgevingswet per 1 januari 2024.

Er zijn geen bijzonderheden. De begroting wijkt niet veel af hetgeen gerealiseerd is.

Uitgangspunt voor de afvalstoffenheffing is 100% dekking van de kosten. Meer of minder opbrengsten worden via de egalisatiereserve afval verrekend met de inwoners. Het afval wordt in de toenemende mate gezien als waardevolle grondstof. Het gescheiden inzamelen van de verschillende afvalstromen voor hergebruik is vanuit duurzaamheid een noodzaak. Diftar werpt nog steeds zijn vruchten af. We zien dat steeds meer inwoners heel bewust omgaan met hun afval.

Het basisbedrag is voor 2023 is vastgesteld op €208,08 per perceel. Rekening houdend met het werkelijk aantal aanbiedingen is in 2023 €12.799.856 ontvangen aan afvalstoffenheffing. Dit levert €173.446 minder aan opbrengsten op. Voornaamste reden hiervoor is het minder werkelijk aantal ledigingen dan was begroot. Vast recht wordt betaald door elk huishouden in de gemeente.

Kostendekkendheid

De werkelijke inkomsten uit de rioolheffing liggen in de lijn met de begroting 2023. Onderstaand de presentatie van de kostendekkendheid:

De werkelijke inkomsten zijn iets lager dan begroot als gevolg van de tendens van meer cremeren en minder begraven.