Grondbeleid
De afgelopen jaren is de gemeente behoedzaam omgegaan met de exploitatie van gronden voor woningbouw en de ontwikkeling van bedrijfsruimten. Daardoor heeft de gemeente risico’s kunnen beheersen en grondprijzen reëel gewaardeerd.
Met andere partijen werkt de gemeente aan het optimaliseren van het woningaanbod in Deventer. De gemeentelijke voorraad bouwgrond voor bedrijventerreinen en woningbouw is afgenomen. Daardoor neemt de gemeentelijke afhankelijkheid van particuliere grondeigenaren voor het realiseren van de ruimtelijke opgave toe.
Verkoop woningbouwgronden verloopt snel
In 2023 bleef een grote vraag naar nieuwe woningen bestaan. Gemeentebreed zijn er 477 woningen opgeleverd. Er zijn nog steeds veel factoren die toekomstige vraag- en aanbod van nieuwe woningen kunnen beïnvloeden, zoals stikstof, netcongestie, personeelsproblemen, stijgende prijzen, stijgende rente. De gemeentelijke woningbouwprojecten Steenbrugge, Eikendal en Tuinen van Zandweerd lopen goed.
Alle overige gemeentegronden die geschikt zijn voor woningbouw zijn inmiddels in voorbereiding genomen. Dit zijn onder meer de gronden aan de van Heetenstraat, Oranjekwartier, Shita/speeltuinlocatie, Hagenvoorde en Wittenstein. Ook voor de locaties Havenkwartier en Sluiskwartier ligt de focus inmiddels sterk op het realiseren van de woningbouw.
Verkoop nieuwe bedrijfskavels verloopt goed
De vraag naar bedrijfskavels in Deventer blijft groot. Voor de uitgifte van deze kavels zijn door de gemeente criteria geformuleerd. Er waren meerdere inschrijven op kavels en dit heeft geleid tot kavelreserveringen op 3 kavels. Er zijn echter grote zorgen en onduidelijkheden over elektriciteitsvoorziening voor de nieuwe kavels vanwege netcongestie om deze reden zijn de kavels nog niet overgedragen. De overige bedrijfskavels op het Gasfabriekterrein zijn nagenoeg verkocht of in optie uitgegeven. In de Stadsas resteert slechts een kleine strook naast het politiekantoor (Driehoek Snippeling). Mogelijk wordt deze kavel niet uitgegeven vanwege een mogelijke vestiging van een onderwijsinstelling.
Planresultaten & Risicoprofiel
De grondexploitaties zijn ten behoeve van het opstellen van de jaarrekening 2023 geactualiseerd. De geprognosticeerde resultaten van de grondexploitaties, op basis van contante waarde, zijn per saldo met €2,9 miljoen verslechterd ten op zichtte van de jaarrekening 2022. Bij de zomeractualisatie (2e kwartaal 2023) zijn de grondexploitaties al tussentijds geactualiseerd, waarbij al een verslechtering was gemeld van €0,5 miljoen. Opgemerkt dient te worden dat er ook een winstname over 2023 heeft plaatsgevonden ten bedrage van €2,9 miljoen.
Het resultaat van de verlieslatende grondexploitaties verslechterd met €1,9 miljoen en het resultaat van de winstgevende grondexploitaties verslechterd met €1,0 miljoen. In 2023 is de grondexploitatie van Hetenlocatie nieuw vastgesteld en zijn er geen grondexploitaties afgesloten.
Het totale risicoprofiel van de grondexploitaties is, ten opzichte van de jaarrekening 2022, afgenomen met €1,6 miljoen naar €7,3 miljoen. De afname wordt voornamelijk verklaard door verdere realisatie van de grondexploitaties, waarmee meer zekerheid wordt verkregen over de omvang van de kosten/opbrengsten. De onzekerheden bij de grondexploitaties nemen daarmee af.
Onder “Resultaten Grondexploitaties” wordt nadere toelichting gegeven over de resultaten en risico’s bij de grondexploitaties over 2023.
Overige gronden en panden
Per 31-12-2023 beschikt de gemeente niet over gronden die eerder zijn aangetrokken vanuit het oogpunt van strategische verwerving maar waarvoor nog geen voorbereidingskrediet is vastgesteld.
Voor de gronden en panden die in voorbereiding zijn, maar nog buiten de grondexploitaties vallen heeft een waardebepaling plaatsgevonden per 31-12-2023. Dit voor de projecten Hagenvoorde, Okkenbroek, Diepenveen, Lettele en Wittestein (Dreef) waarbij een voorbereidingskrediet beschikbaar is gesteld. Voor de grondpositie Lettele heeft, op basis van de BBV “Warme Gronden”, een afwaardering plaatsgevonden. Dit resulteert in de jaarrekening 2023 in een voorziening van € 860.000. Voor de overige projecten is de actuele waarde hoger dan de boekwaarde.
Per 31-12-2023 zijn uit afgesloten complexen enkel nog gronden in bezit voor de locatie Driehoek Snippeling. Alle overige gronden van afgesloten grondexploitaties zijn verkocht. De waardebepaling van deze locatie is ultimo 2023 hoger dan de boekwaarde, waardoor geen bijstelling noodzakelijk is.
De voorziening afgesloten complexen bevat nog te maken kosten (na afsluiting van de grondexploitatie) voor 12 grondexploitaties. Voor deze afgesloten complexen is de benodigde voorziening opnieuw bepaald. Per saldo blijft deze voorziening nagenoeg gelijk en bedraagt deze € 490.000.
Voor het overige vastgoed met en zonder verkoopbesluit heeft waardebepaling plaatsgevonden ultimo 2023. De huidige waarde overschrijdt de boekwaarde en omvat een stille reserve van €5,4 miljoen.