Op basis van een wetswijziging van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV) publiceert Deventer vanaf begrotingsjaar 2015 de landelijk voorgeschreven financiële kengetallen in de begroting en jaarrekening. De kengetallen maken het de leden van de gemeenteraad gemakkelijker om inzicht te krijgen in de financiële positie van hun gemeente.
De kengetallen zijn gebaseerd op de balans en exploitatierekening 2023. Hieronder worden de uitkomsten van de berekening van de kengetallen gepresenteerd. Vervolgens volgt een beknopte beoordeling van de uitkomsten in relatie tot de financiële positie. De vergelijking met het gemiddelde van gemeenten in dezelfde grootteklasse is afkomstig van de rijksoverheid Findo.nl - Data Financiën Decentrale Overheden waarbij een vergelijking gemaakt wordt op basis van de jaarrekening 2023.
Kengetallen | Jaarrekening 2022 | Begroting 2023 | Jaarrekening 2023 |
---|---|---|---|
Netto schuldquote | 39 | 59 | 33 |
Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen | 35 | 55 | 29 |
Solvabiliteitsratio | 39 | 22 | 40 |
Structurele exploitatieruimte | 10,54 | 4,07 | 10,04 |
Grondexploitatie | 11 | 3 | 9 |
Belastingcapaciteit | 95 | 95 | 97 |
Netto schuldquote
De schuldquote betreft de verhouding tussen de schuld en de totale baten. Een hoger percentage betekent meer schuld ten opzichte van de baten. Het BBV maakt onderscheid tussen de ongecorrigeerde en de gecorrigeerde netto schuldquote, waarbij gecorrigeerd wordt voor verstrekte leningen. De netto schuld bestaat uit alle aangetrokken leningen minus de uitzettingen (bijvoorbeeld het saldo schatkistbankieren). Bij de Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen wordt netto schuld verminderd met de verstrekte leningen aan o.a. woningbouwcorporaties, deelnemingen en overige verbonden partijen.
Een hoge netto schuldquote hoeft op zichzelf geen probleem te zijn. Het hangt af van meerdere factoren. Zo kan een hoge schuld worden veroorzaakt doordat er leningen zijn afgesloten en die middelen vervolgens zijn doorgeleend aan bijvoorbeeld woningcorporaties. De rentelast drukt dan niet op de gemeentelijke begroting. Om dit effect voor de beoordeling te corrigeren is het kengetal Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen aan derden opgenomen.
Vergeleken met de rekening 2022 en de begroting 2023 is het kengetal verbeterd door de aflossing van langlopende leningen in combinatie met hogere baten. De schuldquote is lager dan het gemiddelde van gemeenten in dezelfde grootteklasse geeft geen aanleiding het beleid aan te passen.
Solvabiliteitsratio
Dit kengetal is de verhouding tussen het eigen en vreemd vermogen en geeft inzicht in de mate waarin de gemeente in staat is aan haar financiële verplichtingen te voldoen. Het geeft een indicatie van de financiële weerbaarheid. Hoe hoger de uitkomst van dit ratio, des te groter de weerbaarheid.
De uitkomst in 2023 is 40 en nagenoeg gelijk aan die van de solvabiliteitsratio van rekening 2022 die was namelijk 39. Vergeleken met de begroting 2023 is het kengetal gestegen van 22 naar 40. De reden hiervan is een stijging van het Eigen Vermogen.
Het solvabiliteitsratio is de laatste jaren sterk gestegen en iets lager dan het gemiddelde van gemeenten in dezelfde grootteklasse. Het is op een gezond niveau en geeft geen aanleiding het beleid aan te passen.
Structurele exploitatieruimte
Dit kengetal geeft aan hoe groot het verschil is tussen de structurele baten en de structurele lasten - de structurele exploitatieruimte. Het geeft inzicht in welke mate de structurele lasten gedekt zijn door structurele baten. Een positieve uitkomst betekent dat er structureel hogere baten zijn dan structurele lasten. Over het algemeen geldt als richtlijn: hoe hoger de uitkomst des te gunstiger dit is.
Vergeleken met...
Deze verbetering van de uitkomst van het kengetal heeft geen effect op het genoemde kengetal in de begroting 2023. De uitkomst is positiever dan het gemiddelde van gemeenten in dezelfde grootteklasse.
Grondexploitatie
Grondexploitaties kunnen een forse impact hebben op de financiële positie van een gemeente. Het kengetal geeft aan hoe groot de grondpositie (waarde van de grond) is ten opzichte van de totale (geraamde) opbrengsten (baten). Wanneer een gemeente leningen aantrekt om daarmee grond te kopen, vergroot dit ook de schuldpositie. Van belang is om te weten of de schuld kan worden afgelost uit de opbrengsten van de verkoop van de bouwgronden.
Vergeleken met de rekening 2022 is het kengetal gedaald, maar vergeleken met de begroting is het gestegen. De omvang van de grondexploitaties lager dan het gemiddelde van gemeenten in dezelfde grootteklasse.
Belastingcapaciteit
De belastingcapaciteit geeft inzicht in de verhouding van de woonlasten voor een gezin bij gemiddelde WOZ-waarde ten opzichte van het landelijk gemiddelde. Dit is een indicatie voor de mate waarin financiële tegenvallers kunnen worden opgevangen. De woonlasten zijn OZB-lasten, rioolheffing en afvalstoffenheffing gecorrigeerd voor heffingskortingen. De mogelijkheid om financiële tegenvallers met hogere heffingen op te vangen is beperkt omdat deze niet hoger mogen zijn dan kostendekkend. Een belastingcapaciteit van 100% betekent dat de woonlasten exact het landelijk gemiddelde zijn. Een lager percentage dan 100% betekent dat de woonlasten per huishouden lager zijn dan het landelijke gemiddelde.
Vergeleken met de rekening 2022 is het percentage gestegen. Dit kengetal laat zien dat er in potentie een positieve belastingcapaciteit is om de inkomsten te verhogen. Vergeleken met het gemiddelde van gemeenten in dezelfde grootteklasse scoort Deventer positief op dit kengetal.
Conclusie
De diverse kengetallen met betrekking tot de schuldpositie laten een positieve ontwikkeling zien en geven dus geen aanleiding om het financieel beleid aan te passen.